25 Aralık 2022 Pazar

2022 Biterken Ekonomi ve Tespitler ile Tavsiyeler




TAVSİYELER,  

" Neo-Liberal Olmayan Milli Ekonomi ve Sürdürülebilir, Planlı Kalkınma "

Neo-liberal ekonomimizde 2011 den beri “Planlama Teşkilatı”, 2018 den beri “Kalkınma Bakanlığı” bulunmuyor. 

Kalkınma Bakanlığını temsilen bir küçük çekirdek kadro ile ve sadece istatistik yayımlayan fakat uygulanmayan “ orta vadeli planlar”  da yapan, " bütçe kanunu taslağı" hazırlayan ve bu günlerde "12. Sanal Kalkınma Planı " hazırlayan Külliye-Saraya bağlı bir sınırlı yapı mevcut.

Bu yapı “ Strateji ve Bütçe Başkanlığı “ isimini aldı zamanında, şindilerde bünyesindeki bürokratlarının akşama kadar sarayın-külliyenin duvarlarına bakarak emekli olmak için gün saydığı bir kurum, gelecek umudu ve kariyer planlarının olmadığı ifade ediliyor.

Kalkınma Bakanlığı'nın ve Devlet Planlama Teşkilatı nın eksikliğini hissetmediğimiz gibi siyasi partilerden Zafer Partisi hariç Devlet Planlama Teşklatını faaliyete geçirceğini ifade eden başka bir politikada parti bile yok, çünkü neo-liberalizm planlı ekonomi istemiyor.

Aktif çalışan bir Kalkınma Bakanlığı olmadan, bilimsel anlamda Kalkınmayı plan ve programlama yapmadan, Devlet Planlama Teşkilatını (DPT) aktif çalıştırmadan, bir strateji olmadan ekonomide başarılı olma imkanı ve kaynakları ülke için etkin kullanmanın imkanı da yok.


TESPİTLER,

" 2022 sonu Kalkınmasız ve Plansız Ekonomi Sonuçları "

Sonuç 1 : Ekonomi yönetiminde  makro bakış açısı ve bunu sağlayacak kurumlar ve bu kurumların yaratacağı koordinasyon gücü yok, ekonomi ile ilgili tüm yapı dağınık. 

Sonuç 2 : Borçlanma yönetimi, üst limiti ve anapara ve faiz konusunda risk yönetimi ve risk algısı da yok.

Sonuç 3 : Ekonomi yönetim biçimi RASTLANTISAL, GEVŞEK, KURALSIZ ve KEYFİ.

Sonuç 4 : TC ekonomi yönetiminde stratejik aklı ve hafızası ise 2011 den beri yok, hiçbir plan yok, programların hiçbirisi hedefine ulaşmıyor. Neden orta vadeli planların hedefi şaşırdı? soran da yok hesap veren de yok.

Sonuç 5 : Ekonomide kritik görevlere atananlarda Liyakat sorunun en üst seviyede, çünkü akademik ünvana sahip olup “finansal okur yazarlığı” bulunmayan, akademik ünvana sahip ama “profesyonel olarak veya bürokrat olarak yurt içinde ve dışında iş yapma tecrübesi bulunmayan” bir kadro mevcut. Ayrıca çalıştığı veya görev verilen alanda tek bir akademik makalesi de bulunmayan, yönettiği kurumların bilançosunu  dahi okuyamayan sıradan, açıkgöz ve fırsatçılığı iş yönetmek sanan,  iş insanı ve tüccar karakterli kişiler, duygusal olarak yapılan atamalar ile görev yapmaktalar.

Sonuç 6 : Ekonomi borçlanma limiti bulunmadan ve maliyet hesabı dahi yapılmadan borçlanmakta, TCMB üzerinden bankalara ve bankalar üzerinden de KKM sahiplerine servet transferi yapılmaktadır.

KKM 1 yılda 90 Milyar dolara ve Hazine ve TCMB 1 yıllık yükü 160 Milyar TL (9 milyar dolar) civarında.(Servet Transferi1)

Bu ağır borçlanma ihtiyacı ve faizi ile bütçe üzerindeki faiz ödeme baskısı olağanüstü artmış, 2022 yılında 280 milyar TL bütçe açığına karşın 330 milyar TL faiz ödemesi yapılmış ve TBMM den geçen yasada 2023 yılı için 690 milyar TL bütçe açığı ve 530 milyar TL faiz ödemesi planlanmıştır.

Bankacılıkta toplam krediler 2022 yıl başına göre 4,9 Trilyon TL den, 7,4 Trilyon TL ye ulaştı. Kredi hacmindeki bu olaganüstü artış özellikle politika faizinden haftalık olarak bankalar fonlanarak yapılıyor ve banklar bu orandan iyi bir kar marjı ile kredi veriyor, bankaların kredi vermesi teşvik ediliyor, çünkü kredi faizi resmi enflasyonun da, gayri resmi enflasyonunda çok çok altında. (%20 ile %85 gibi) (servet transferi2)

Enflasyonist ortamda kredi kullandırılarak ekonomi canlandırılma çalışması gelmekte olan seçimin ön hazırlık çalışmalarından birisi. Etkisi olma ihtimali yok çünkü ülkenin %85'i satınalma gücünü kaybetti ekonomi yönetiminin önce bunu algılaması gerekiyor.


Sonuç 7 : KÖİ ve Enerji ödemelerinin döviz cinsi olması veya devleti aşırı zarar ettirecek kurdan TL ye çevrilmeleri riski önümüzdeki 25 yılda enerjide fiyat düşüşü ve enflasyonun da kontrol altına alınması imkansız hale getirmekte.

Sonuç 8 : TC tarihinde görülmemiş biçimde ÇİFTE açık ortaya çıkmıştır. Bunlar BÜTÇE açığı ve DIŞ TİCARET açığıdır. Bütçe açığı 2022 de iki kere yapılan bütçede 280 milyar TL ve 2023 de 690 milyar TL doğru olağanüstü artarak adeta arşa ulaşmıştır. Dış ticaret açığı 10 ayda 100 milyar dolara ulaşmıştır.

Sonuç 9 : Turkiye ekonomisi bir imkansız döngü içinde kalmış ve kısaca KAPANA kısılmıştır çünkü 55 milyar dolarlık SWAP ve 15 milyar dolar TCMB de yabancı ülke mevduatı bulunmasa döviz rezervi sıfırın çok altındadır.

SWAP borç olarak bile algılanmamaktadır.

Sonuç 10 : Türkiye ithalat yapamadan imalat sanayinde üretim ve ihracat yapamaz seviyededir.

İthalat bağımlılığını azaltacak politika uygulaması da yoktur.

İddia ediyorum ki ihracat yapıldıkça borç ile dönen ekonomide kamu sürekli zarar etmektedir. 

Sonuç 11 : TÜİK in ürettiği büyüme, enflasyon ve işsizlik verilerinin doğruyu göstermediği için var olan makro ekonomik beklenti ve hesaplar tutmamakta, ekonomi diğer ülkeler ile mukayese ölçü kriterlerini de kaybetmektedir.

Sonuç 12 : Yeni yatırım hiç yok -0-, yabancı sermaye girişi -0- sadece bir takım teknoloji teşvikleri mevcut.

Tüm bunlar yatırımcı açısından gelecekte ekonomide problemlerin çözülme umudu olmadığını veya büyük belirsizlik olduğunu gösteriyor.

Menkul kıymetlerde yabancı yatırımcı oranı tahvilde %26 dan %1 e ve hisse senetlerinde %60 dan %30'a düştü.

Bu hafta yurtdışına para transferi konusuna da bankalara ceza tehtidi ile transfer yapacaklardan ek belge ve bilgi talebi geldi.

Yani Devletimiz para transferni de zorlaştırdı veya imkansız hale getirdi ama resmi olarak
 açıklama yapmadan.

Sonuç 13 : Türkiye Varlık Fonu (TVF) ve bünyesindeki kurumların mali durumu ve sermaye kayıpları bilinmezliğini korurken, bu kurumların ve TVF yarattığı dış borç ve borç taahhüt yükü de bilinmemektedir. Bu kurumlardan hisse satışı durumu da  bilinmemektedir. (2023 bütçe kanunu geçerken TVF ile ilgili gerekli mali bilgi paylaşımı yapılmamıştır.)

Diğer taraftan TVF 20 şer milyar TL kamu bankalarının sermayesini artırmış bu sermaye artırımın nedeni ise tam bilinememektedir. Bu halde bile Ziraat Bankası isviçreden 300 Milyon TL ye 15.000 adet Longines marka saat alarak yılbaşı hediyesi persone dağıttığı iddiaları basında haber olarak yer almıştır.

Evet bugün 25 Aralık artık yılın son haftası içindeyiz, ŞİMDİ BİLANÇO MAKYAJI ZAMANI, dikkat edin, makyajı saklamak imkansız sonunda ortaya çıkar.

-Yazı bitti burada bırakayım yazmayı, moraller sıfır mı? Üzülmek normal, sıkılmak zaten doğal ama çaresiz değiliz, önemli olan bu riski yönetmek. 🤓

Önce futboldaki gibi “ topu göğsümüzde yumuşatıp önümüze atmalıyız” sonra “ topu pas mı verelim? çalım mı atalım? yoksa şut mu çekelim? “ karar vereceğiz.

Kalınız sağlıcakla, 

🇹🇷 Erman Dinçel

25/Aralık/2022

Zafer Partisi
Genel Başkan
Ekonomi Başdanışmanı


Not: Kemal Dervişin ve Neo liberal çıraklarından hiç bir beklentimiz de yok!






Hiç yorum yok:

Yorum Gönder